Öncelikle şunu belirtmeliyiz ki, bir yılanın zehirli ya da zehirsiz olduğunu saptamak, çoğu kez uzmanlık gerektiren bir konudur. Her ne kadar Türkiye'de bulunan yılanların zehirleri, sağlıklı bir insanı öldürecek kadar güçlü değilse de, yine de canınızı oldukça acıtabilir ve ciddi yaralanmalara neden olabilir hatta nekroza bağlı organ kayıplarına neden olabilir. Bu bakımdan dikkatli olmak gerekir. Şunu hiç aklımızdan çıkartmayalım ki; Hiç bir yılan taciz edilmedikçe insanlara saldırmaz ve ısırmaz, tersine insanlardan kaçar. Ayrıca zehirli yılanlar, tarım alanları ve bahçelerdeki fare, köstebek gibi kemirgenleri yiyerek beslendiklerinden, çok faydalı hayvanlardır.

Bu bakımdan bağ ve bahçelerinizdeki yılanları; ister zehirli ister zehirsiz olsun öldürmeyiniz!

  Ülkemizde bulunan 58 tür yılandan sadece 15 türü zehirli, 3 türü yarı zehirli, 40 türü ise zehirsizdir.

Yarı zehirli tabir ettiğimiz yılanlar Colubridae familyasından:

Malpolon insignitus (Çukurbaşlı Yılan) Max boyu: 180cm - 2 Metre
Telescopus fallax (Kedi Gözlü Yılan) Max boyu: 70-80cm  türleridir
Telescopus nigriceps (Siyah Bantlı Kedi Gözlü Yılan) Max boyu:68 cm.

Her üç yılanında zehir dişleri ağzın gerisinde bulunduğu için, vücudun  parmak gibi ince uzun kısımları, yılanın ağzına girmediği sürece insanlar için tehlikesiz, ancak küçük kertenkele ve fareler için ölümcüldür.

15 Zehirli yılan'ın 14'si Viperidae (Engerekgiller) Familyasına ait olup, diğeri Elepidae familyasındandır zehirleri sağlıklı bir insan için ölümcül olmasa bile (Acilen doktora gidilmelidir), ciddi yaralanmalara ve sakatlıklara neden olabilir ayrıca oldukça can yakıcıdır. Bunlar:

Macrovipera lebetina (Vipera lebetina) (Koca Engerek) (Blunt-Nosed Viper) Max Boyu: 124cm(Zehirli) (Venomous)

Montivipera albizona (Vipera albizona) (Zehirli) (Venomous)
Montivipera bulgardaghica (Vipera bulgardaghica) (Bolkar Engereği) (Bolkar Dagh Viper) (Zehirli) (Venomous)
Montivipera raddei (Vipera raddei) (Ağrı Engereği) (Rock Viper) Max Boyu: 1m (Zehirli) (Venomous)
Montivipera wagneri (Vipera wagneri) (Vagner Engereği) (Ocellated Mountain Viper) Max Boyu 50-90cm(Zehirli) (Venomous)
Montivipera xanthina (Vipera xanthina) (Şeritli Engerek) (Ottoman Viper) Max Boyu: 80cm, nadiren 1m (Zehirli) (Venomous)

Vipera transcaucasiana (Vipera ammodytes transcaucasiana) (Boynuzlu Engerek) (Nose-Horned Viper ) Maksimum boyu 1 Metre(Zehirli) (Venomous)
Vipera barani (Baran Engereği) (Baran's Viper) Max Boyu: 55cm (Zehirli) (Venomous)
Vipera darevskii () (Zehirli) (Venomous)
Vipera kaznakovi (Kafkas Engereği) (Kaznakow's Viper) (Caucasian Viper) Max Boyu: 60 -70cm(Zehirli) (Venomous)
Vipera pontica (Çoruh Engereği) (Pontic Viper) Max Buyu: 50cm(Zehirli) (Venomous)
Vipera anatolica (Vipera ursinii anatolica) (Anadolu Küçük Engereği) (Meadow Viper) Max Boyu: 50-60cm (Zehirli) (Venomous)
Vipera eriwanensis (Vipera ursinii eriwanensis) (Küçük Engerek) (Steppe Viper) Max Boyu: 50-60cm(Zehirli) (Venomous)

Walterinnesia morgani (Çöl Kobrası) Max Boyu 120cm türleridir.

  Bunların içinde büyüklük ve zehir keselerinin büyüklüğü bakımından en tehlikeli olabilecek türler:

Macrovipera lebetina (Vipera lebetina) Max Boyu: 124cm
Montivipera xanthina  (Şeritli Engerek) Max Boyu: 80cm, nadiren 1m  türleridir.
Vipera ammodytes (Boynuzlu Engerek) Maksimum boyu 90cm - 1 Metre

Türkiye'de yaklaşık 56 tür yılan yaşamaktadır ve bu 56 tür yılan 6 familya altında toplanmaktadır.
Bu familyalara göre türlerin dağılımı:

Typhlopidae             : 2
Leptotyphlopidae    : 1
Boidae                     : 1
Coluberidae             : 39
Viperidae                 : 14
Elapidae                   : 1

Bu Familyalar içinde zehirli olanlar Viperidae ve Elapidae familyasına mensup olan yılanlardır, ayrıca yine fare gibi küçük hayvanlar için tehlikeli olacak yarı zehirli iki tür de Coluberidae familyasında bulunmaktadır, diğer familyadaki yılanlar ise zehirsizdir. Demek ki Türkiye'deki yılanların zehirli olup olmadığını anlamak için bu 6 familyayı birbirinden ayırt edebilecek bilgi düzeyinde olmak gerekmektedir.

Bunun için öncelikle genel olarak sürüngenlerin tanımlanmasında kullanılan bir iki terimi bilmek gerekmektedir. Bilindiği gibi sürüngenlerin vücutlarının büyük bir bölümü pul (squama) ve plak (scutum) halinde eksoiskelet parçalarıyla örtülüdür. Pul ve plağı çoğu zaman ayırt etmek mümkün olmasa da; Pul diye genelde küçük parçalara, çoğunlukla ön kısmıı sabit, arka kısmı serbest ve bu şekilde birbirini kiremit tarzında örten birimlere denir. Plaklar ise genellikle daha büyük ve çoğunlukla çok köşeli ve birbirlerine yan yana bulunan parçalardır. İşte pul veya plakların sayıları, sıralanış biçimleri ve birbirleriyle olan ilişkileri (yani pholidosis durumu) sürüngen tanımında özellikle rol oynar.

Şimdi bu Familyaları inceleyelim: (Üzerlerine Tıklayınız)

Typhlopidae  (Zehirsiz)

Leptotyphlopidae(Zehirsiz)

Boidae     (Zehirsiz)

Coluberidae  (Sadece 3 Tür Yarı Zehirli, diğer 36 türü Zehirsiz)

Viperidae  (Hepsi Zehirli)

Elapidae   (Hepsi Zehirli)
 

Ana Menü'ye Dönmek İçin

Yılanlar ile ilgili sormak istediğiniz herşey!