Gekkonidae

Bu familyadaki hayvanların çoğu küçük boyda, tırmanıcı gece kertenkeleleridir. Hepsinde iki çift bacak ve her ayakta da 5'er parmak bulunur. Çoğunda parmaklar yuvarlak ve yüzeye yapışmayı sağlayacak şekilde genişlemiştir.  Genellikle kuyruk kolay kopar ve çabuk rejenere olur ancak yeniden oluşan kuyruk, şekil, renk ve pul bakımından eskisinden farklı olur. Göz büyük ve göz bebeği dikeydir. Büyük çoğunda göz kapağı bulunmaz, yılanların gözünde olduğu gibi saydam bir kapsül bulunur.

Çoğunda kulak deliği vardır. Büyük çoğunluğun derisi yumuşaktır. Sırt tarafta granüller şeklinde pullar ve genellikle bunlarla birlikte büyükçe kabarcıklar (tüberküller) bulunur. Karın kısmındaysa genellikle birbirini örten pullar bulunur.

Gekkonidae familyasına bağlı kertenkeleler çok çeşitli biotoplarda bulunabilirler. Bazıları ağaç, çalılık gibi yerlerde bazıları ise kayalık, taşlık ortamlarda yaşarlar. Bazıları ise binaların iç yada dış cephesinde bulunurlar. Büyük çoğunluğu örümcek ve böcek gibi avlarını geceleyin avlarlar, gündüzleri ise kaya duvar oyukları, taş ve ağaç kabuğu altlarında gizlenirler.

Gekkolar diğer kertenkelelerden farklı olarak ses çıkartabilme özelliğine sahiptir, bunu dillerini damaklarına sürterek yaparlar.

Yumurtaları sert bir kabukla kaplıdır, erkeklerin boyları genelde daha büyük ve kuyruk dipleri daha şişkincedir.

Ülkemizde 5 cins, 7 tür bulunmaktadır. Türleri ayırt etmek için aşağıdaki tabloyu kullanabiliriz.

1) Hayvanın belirgin göz kapakları var, benekli leopar desenli. Eublepharis angramainyu

2) Hayvanın göz kapakları yok, göz saydam bir kapsül ile örtülü. Bakınız madde 3

3) Parmak altlarında çift sıralı plaklardan oluşan geniş bir kısım, parmak dibinden parmağın 2/3'üne kadar devam eder. Parmağın geri kalan 1/3 'lük kısmı dar ve yanlardan basıktır.
Hemidactylus turcicus


4) İnce yapılı parmakların yalnız uç tarafları genişlemiştir. Bu uç kısmında uzunlamasına bir olukla ayrılan iki büyük plak bulunur tırnak gerektiğinde bu oluk içine çekilebilir. Asaccus elisae

5) Parmaklar ince ve uzun yapıda altlarında bir sıra halinde dizilmiş lameller bulunur.
Bakınız madde 6

6) Sırt ve kuyruk üzerinde diğer pullardan daha iri karinalı tüberkül sıraları yok.
Stenodactylus grandiceps

7) Sırt ve kuyruk üzerinde diğer pullardan daha iri karinalı tüberkül sıraları var. Bakınız madde 8

8) Kuyruk altı ve üstünde küçük karinalı pullar vardır. Mediodactylus heterocercum (Cyrtopodion heterocecum)

9) Rejenere olmamış kuyruk altında ortada bir sıra geniş pul bulunur, kuyruk üzerinde ise enine dikenimsi büyük karinalı pullar bulunur. Bakınız madde 10

10) Sırtta sırt ve belirgin karinalı tüberküllerin boyuna sırası genelde 14, bazen de daha az yada çok. Cyrtopodion scabrum

11) Sırtta daha küçük ve karinalı tüberküllerin boyuna sırası 10-12, sır tarafta siyahımsı ve enine dalgalı bantlar var. Mediodactylus kotschyi (Cyrtopodion kotschyi)



Lütfen sitedeki bilgilerden kısmen yada tamamen alıntı yaparken, kaynağını belirtelim, emeğe saygı duyalım.

Tür Menü'süne Dönmek İçin

Sürüngenler ile ilgili sormak istediğiniz herşey!