Eublepharis
angramainyu
Leopar Keleri
Bu bölümde Leopar Keleri ile ilgili bütün
anlatımlar, şekiller ve resimlerin bir kısmı bu Keler'in ülkemizde bulunmasına vesile
olan bilim adamlarımımızdan; Merhum
Prof. Dr. Bayram GÖÇMEN'in şahsi web sitesinden
alınmıştır.
Yukarıdaki
linki yada aşağıdaki resmi tıklayarak, bu siteyi ziyaret
edebilirsiniz.
Doç. Dr. Bayram GÖÇMEN, Dr. Murat
TOSUNOĞLU ve Araştırma Görevlisi Dinçer AYAZ'dan oluşan bir ekip, görevli
olarak, 7-13 Haziran 2001 tarihleri arasında
Adana-Gaziantep-Şanlıurfa ve Hatay'ı kapsayan araştırma
gezisi gerçekleştirmişler. Suriye sınırından yaklaşık 30 km
kuzeyde yeralan, Karadağ (Arsanlı, Birecik-Urfa)'da,
yaklaşık 400 metre rakımda, gece 23 oC hava sıcaklığında,
kireçtaşı bünyeli taşlık bir arazide, Anadolu için ilk kayıt
olacak şekilde, yeni bir kertenkele türü olan Leopar Keleri
(Eublepharis angramainyu)'ni yakalamışlardır. Yakalanan
örnek ergin dişidir. Yaklaşık %40 rejenere olmuş 6.6 cm bir
kuyruğa sahip örneğin, toplam vücut uzunluğu 21.5 cm
civarındadır. ZDEU Müzesinde saklanmaktadır.
Eublepharis angramainyu [Latince
Eu= gerçek, bleb= gözkapağı, pharis=taşımak,
angramainyu=karanlığın ruhu anlamındadır] gerçek göz
kapaklarının ve vücudun sırt tarafında leopar desenini
andıracak tarzda, mat sarı bir zemin üzerinde uzunlamasına
dizili leylak renkli lekeler bulunması nedeniyle bilinen
gekkolardan (gece kelerleri) oldukça farklıdır. Bu nedenle
ayrı bir aile (Eublepharidae) içerisinde sınıflandırılır.
(Bazı bilim adamları ise Gekkonidae familyasının
altında Eublepharinae alt familyasına dahil ederler.)
Yapışmaya yarayan parmak altı lamellerinde karina (çıkıntı)
yoktur. Dünyanın en büyük gece keleri olup, erginlerde
toplam vücut uzunluğu 21-25 cm civarındadır. Taşlık
tepelerde ve harabelerde yaşar. Geceleri aktiftir ve çoğu
kez gece yarısından bir saat önce görülebilir. Taşlar
arasındaki kınkanatlı böcekler, akrepler, büyük örümcekler
ve bazen de aynı türden veya başka türden küçük gece
kelerleri ile beslenir. Yumurtlama Mayıs sonu Haziran ayı
başlangıcı arasındaki dönemde gerçekleşir. Bu tür normal
olarak İran ve Irak'taki Mezopotamya'da, Kuzeydoğu Suriye'de
Irak-Suriye sınırı civarında ve Iran-Irak sınırı boyunca
uzanan Zagros Dağları'nın batı eteklerinden bilinir.
Suriye'de bulunduğuna ilişkin hiçbir kayıt yoktur.
Türkiye'de Güneydoğu Anadolu'nun batısında keşfedilmiş
olması, esasen bu türün Suriye'de de bulunabileceğine işaret
eder. Suriye'den bu konuda tek örneğe dayalı delil materyali
Irak-Suriye sınırına yakın bir bölgede Habur Nehri
Bölgesindendir (Martens ve Kock, 1990). Olasılıkla Fırat bu
türün dağılışı için doğal bir engel oluşturur. Yakalanan
örnek gerek pullanma gerekse renk-desen bakımından önceden
tanımlanan Leopar Kelerinden görece farklılıklar içerir.
Eublepharis
cinsinin türlerini ayırdedebilmek için aşağıdaki şekilden
faydalanabiliriz.
Şekli Türkçeleştiren Okan Çetin
Lütfen sitedeki bilgilerden
kısmen yada tamamen alıntı yaparken, kaynağını belirtelim,
emeğe saygı duyalım.