Stellagama stellio
(LINNAEUS) 1758
Dikenli Keler
(Resmi büyütmek için üzerine
tıklayınız)
Başın üzeri simetrik olmayan
pullarla ve küçük plaklarla kaplıdır. Baş oldukça yassıdır,
baş ve boyunun yanlarında dikenimsi pullar bulunur. Kulak
deliği göz ile aynı boyda olabildiği gibi çoğu zaman biraz
daha büyük olabilir. Boyun bölgesinde enine kıvrıntılar
bulunur. Gövde kısmı da baş gibi yassıdır. Yan tarafında az
çok dorsolateral kıvrıntılar bulunur. Vertebral bölge büyük
ve küçük pullarla karışık olarak kaplanmıştır. Baş altı
pulları karinalıdır, karın pulları ise düzdür.
(Şekli büyütmek için
üzerine tıklayınız)
Gövde yanındaki
pullar dikenli ve koniktir. Bacak üzerindeki pullar göze
batacak şekilde karinalı ve dikenlidir.
Kuyruğun dip kısmı basık ve daha kalındır, geri kalan kısım
yuvarlak olup halka şeklinde dizilmiş dikenli ve karinalı
pullardan oluşmuştur. Her iki halkadan bir kuyruk segmenti
oluşmuştur. Kuyruk kolay kopmaz kuyruk boyu anüsten, hayvanın
boynuna kadar olan gövde mesafesinin, iki katıdır.
(Resmi büyütmek için
üzerine tıklayınız)
Gövde 35 cm. yada biraz daha fazla
olabilir. Zemin rengi sarımsı yada siyahımsı kahverengidir.
Bu rengin üzerinde siyah lekeler bulunur, gövde altı kirli
sarı yada bejdir. Erkeklerde başın yanak bölgeleri şişkin
olup, boğaz bölgeleri mavimsi gri ağ şeklinde desenlidir.
Anüsün ön tarafında 3-5 sıra, karın tarafının orta kısmında
2 sıra halinde delikler bulunur. Sırttaki büyük pullar da
bazen parlak mavi renkte olabilir. Anüsün önünde 3-5 sıra
halinde ve karının ortasında 2 sıra halinde delikler
bulunur.
Taş
duvarlarda ve kaya üstlerinde görüldüğü gibi bazı durumlarda
ağaçlara tırmandığı da görülür. Kaya üzerinde başını aşağı
indirip yukarı kaldırırken adeta şınav çekiyor gibidir. 1500
metre yükseğe kadar görülür taş araları, kaya
yarıklarında gizlenir, böcek ile beslenir ama meyve ve bitki
de yerler. Yakalandıklarında kendilerini savunmak için
ısırabilirler ama dişleri deriyi delemez, böyle bir durumda
paniklemeyip diğer elimizle çenesini hayvana zarar vermeden
açıp diğer parmağımızı kurtarabiliriz. Bir dişi 8-14 yumurta
bırakır.
Kuzey Afrika,
Güneybatı Asya (Anadolu, Suriye, Irak) Güneydoğu Avrupa
(Selanik, Ege Adaları) ve Korfu'ya kadar yayılmıştır,
ülkemizde uygun biyotoplarda Anadolu'nun Batısında Stellagma
stellio daani, Orta, Güney ve Güneydoğu bölgelerinde ise
Stellagama stellio stellio alttürü yaşar.
Lütfen sitedeki bilgilerden
kısmen yada tamamen alıntı yaparken, kaynağını belirtelim,
emeğe saygı duyalım.